RODO reguluje szereg praw osób, których dane są przetwarzane oraz obowiązków dla podmiotów przetwarzających te dane. Przepisy te mają umożliwić osobom fizycznym uzyskanie informacji czy ich dane są przetwarzane, w jakim celu i w jakim zakresie oraz jeśli są spełnione określone warunku lub przesłanki, umożliwić im zarządzanie tymi danymi w tym umożliwić ich usunięcie lub wycofanie zgody na ich przetwarzanie.
Co do zasady, jeżeli Twoje dane są przetwarzane na podstawie Twojej zgody, lub ich przetwarzanie powinno być realizowane wyłącznie na podstawie Twojej zgody, wykonanie poniższych praw powinno być bezwzględne i bezdyskusyjne. Jeżeli jednak Twoje dane są przetwarzane nie na podstawie Twojej zgody a na podstawie odrębnych przepisów i dane te nie zostały uzyskane od Ciebie, zastosowanie poniższych praw może być nieskuteczne i bezpodstawne.
Wobec powyższego masz prawo do:
Dostępu do danych osobowych
Na jego podstawie możesz uzyskać dostęp do zawartości i treści danych, które dany podmiot posiada na temat Twojej osoby.
Pamiętaj, że podmiot, może spełnić ten warunek automatycznie, jeśli publikuje Twoje dane osobowe i informacje z nimi powiązane w sposób ogólnie dostępny i niewymagający logowania. W takim przypadku nie musi Ci indywidualnie ich przekazywać i prawo to zostanie spełnione, jeśli przekaże Ci informację w jaki sposób uzyskać do nich dostęp.
Musisz mieć także świadomość, że nie wszystkie podmioty muszą udostępnić Ci tą informację. Dla przykładu, jeżeli Policja lub Urząd Skarbowy prowadzi wobec Ciebie postępowania, nie będą musiały Ci udostępniać takich informacji, co regulują odrębne przepisy nadrzędne nad UODO i RODO.
Sprostowania danych osobowych
Możesz zażądać od Administratora niezwłocznego sprostowania danych osobowych, które są nieprawidłowe lub / oraz uzupełnienia niekompletnych danych osobowych.
Z prawa tego możesz skorzystać np. gdy zmieniłeś nazwisko a Twoje dane są publikowane na stronie pracodawcy, gdy zmieniłeś adres prowadzenia działalności gospodarczej lub numer telefonu kontaktowego dla tej działalności, a dane te są publikowane w serwisach internetowych agregujących dane o przedsiębiorcach.
Z prawa tego możesz także skorzystać, np. gdy na twój temat była zamieszczona nieprzychylna publikacja i np. wyrokiem sądowym zostałeś uniewinniony lub nie udowodniono Ci przypisywanych czynów
Pamiętaj także że są sytuacje w których nie będziesz mógł sprostować swoich danych. Taka sytuacja może zaistnieć np. gdy z jakiegoś powodu twoje dane znalazły się w zbiorach archiwalnych lub takich, które dotyczą zdarzeń historycznych (np. historia wystawionych faktur, udział w postępowaniach publicznych lub konkursach organizowanych przez podmioty publiczne itp.). W takich przypadkach podmiot przetwarzający dane ma prawo odmówić aktualizacji wpisów historycznych
Usunięcia danych osobowych
Masz prawo do żądania od Administratora niezwłocznego usunięcia danych osobowych, jeżeli spełniona została jedna z przesłanek określonych w art. 17 RODO, m.in. dane osobowe nie są już niezbędne do celów, w których zostały zebrane
Pamiętaj, że także i to prawo może nie być zawsze respektowane przez podmioty przetwarzające Twoje dane osobowe. Administrator może odmówić Ci usunięcia danych, jeżeli interes w przetwarzaniu tych danych jest nadrzędnych na interesem osoby, której dane dotyczą. Do takiej sytuacji dojdzie np. gdy prawo do przetwarzania danych nie odbywa się na podstawie zgody osoby, której dane dotyczą np. dane zostały upublicznione na podstawie odrębnych przepisów prawa – dla przykładu startowałeś do postępowań publicznych (przetargów) organizowanych przez podmioty, których obowiązują w tym zakresie przepisy Ustawy Prawo Zamówień Publicznych lub Administrator jest zobowiązany do przechowywania danych kontrahentów przez określony czas, lub gdy Twoje dane są przetwarzane przez organy ścigania itp.
Pamiętaj także, że to nie Ty jesteś osobą, która decyduje o tym, czy określone dane są niezbędne do realizacji założonych przez Administratora celów. Możesz się z tym nie zgadzać, ale co do zasady decyduje o tym Administrator danych. Możesz się natomiast odwołać do UODO i złożyć skargę w tym zakresie a ostateczną decyzję podejmie sąd lub Urząd Ochrony Danych Osobowych.
Ograniczenia przetwarzania Państwa danych osobowych
W przypadkach wskazanych w art. 18 RODO, m.in. kwestionowania prawidłowość danych osobowych, lub kwestionowania zgodności ich przetwarzania z obowiązującym prawem, Administrator powinien wstrzymać ich przetwarzanie – w tym ich ewentualną publikację. W takiej sytuacji Administrator nie usunie danych, ale powstrzyma się od ich przetwarzania na czas wyjaśnienia ewentualnych zarzutów wobec prawidłowego ich przetwarzania.
Pamiętaj, że Administrator może także nie uwzględnić tego prawa, jeżeli jest przekonany że przetwarza dane zgodnie z obowiązującymi przepisami. Będzie to miało miejsce, jeżeli przetwarzanie danych jest wymagane lub dozwolone przez odrębne przepisy.
Przenoszenia danych osobowych
W przypadku w których masz prawo do usunięcia danych osobowych ze zbioru Administratora, masz także prawo do ich przeniesienia. W takim przypadku, wszelkie dane zgromadzone u Administratora (np. wprowadzane przez Ciebie), powinieneś mieć możliwość pobrania w ustrukturyzowanym, powszechnie używanym formacie nadającym się do odczytu maszynowego np. pliku XLS, CSV, EXCEL, HTML itp.
Wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych osobowych
W przypadkach określonych w art. 21 RODO oraz podobnie jak w przypadku prawa do ograniczenia przetwarzania danych osobowych masz prawo wniesienia sprzeciwu co do ich przetwarzania.
Pamiętaj, że jeżeli Administrator wykaże istnienie ważnych prawnie uzasadnionych podstaw do przetwarzania, nadrzędnych wobec interesów, praw i wolności osoby, której dane dotyczą, lub podstaw do ustalenia, dochodzenia lub obrony roszczeń, Administrator może nie uwzględnić wskazanego sprzeciwu.
Wniesienia skargi do organu nadzorczego zajmującego się ochroną danych osobowych.
Czyli w Polsce wniesienia skargi do Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Warto tu wspomnieć, że wniesienie skargi możesz dokonać nawet wysyłając jedynie wiadomość e-mail – oczywiście wiadomość ta musi mieć spełnione pewne warunki i informacje w celu jej uwzględnienia przez Urząd.
Warunki wniesienia skargi określone są na stronie Urzędu.