Na czym polega zastrzeżenie dowodu osobistego i jak to zrobić?

Czy zdarzyło Ci się kiedyś zgubić portfel lub podejrzewać, że Twoje dane mogły wpaść w niepowołane ręce? Na szczęście możesz zapobiec groźnym konsekwencjom takiej sytuacji, korzystając z możliwości zastrzeżenia dokumentu tożsamości. Dowiedz się, czym jest zastrzeżenie dowodu, kiedy warto to zrobić i jak zastrzec dowód krok po kroku.

Czym jest zastrzeżenie dowodu osobistego?

Zastrzeżenie dowodu osobistego to procedura, dzięki której instytucje finansowe, operatorzy telefonii komórkowej oraz inne firmy i instytucje otrzymają informację, że Twój dokument nie powinien być wykorzystywany. To sposób na wyłączenie dokumentu z obiegu, który chroni Twoje dane przed ich wykorzystaniem do przestępczych celów. W praktyce oznacza to, że nikt – nawet Ty – nie będzie mógł posłużyć się tym dowodem, np. do zawarcia umowy kredytowej czy otwarcia konta bankowego.

Co ważne, zastrzeżenie nie jest tym samym, co zgłoszenie utraty dowodu w urzędzie gminy. Zgłoszenie w urzędzie powoduje anulowanie dokumentu, dzięki czemu masz czas, aby wyrobić nowy. Zastrzeżenie to natomiast krok, który zabezpiecza Cię przed konsekwencjami, jakie mogłyby wyniknąć z użycia Twojego dokumentu przez osoby trzecie.

Kiedy warto zastrzec dowód osobisty?

Na zastrzeżenie dowodu osobistego warto się zdecydować zawsze wtedy, gdy masz podejrzenie, że Twoje dane mogły trafić w niepowołane ręce. Jakie to sytuacje?

• Zgubienie dokumentu – jeżeli nie możesz znaleźć swojego dowodu, istnieje ryzyko, że trafi w niepowołane ręce. W takiej sytuacji lepiej dmuchać na zimne i ja najszybciej zastrzec dokument.
• Kradzież dowodu – w przypadku kradzieży istnieje duże ryzyko, że złodziej będzie próbował wykorzystać Twoje dane. Zastrzeżenie dowodu to podstawa, ale jego kradzież należy też zgłosić na policji (a policja poinformuje odpowiedni urząd).
• Podejrzenie nadużycia lub wycieku danych – jeśli Twoje dane z dowodu mogły zostać przejęte, lepiej działać prewencyjnie. Może do tego dojść np. za sprawą wycieku danych w sieci, ale też na skutek skopiowania czy zeskanowania przez osobę trzecią Twojego dokumentu.

Pamiętaj – nawet jeśli ostatecznie Twój dowód się znajdzie (np. zgubisz portfel, a uczciwy znalazca Ci go odda), nie masz gwarancji, że nie został skopiowany lub w inny sposób wykorzystany. W takim przypadku zastrzeżenie dowodu osobistego może być najlepszym rozwiązaniem.

Jak zastrzec dowód osobisty krok po kroku?

Zastrzeżenie dowodu osobistego nie jest skomplikowane, ale w tym przypadku należy działać szybko. Dlatego warto wiedzieć, jakie metody są dostępne.

1. Zastrzeżenie dowodu w banku

Jeśli masz konto w banku, możesz zgłosić się do najbliższej placówki i poprosić o zastrzeżenie dowodu. Wiele banków oferuje też taką możliwość osobom, które nie są ich klientami. Ich listę można znaleźć na stronie systemu Dokumenty Zastrzeżone. Często możliwe jest zastrzeżenie dokumentu także telefonicznie (pod numerem 828 828 828 – tylko dla klientów banku) lub online, przez bankowość elektroniczną lub aplikację bankową.

Bank przekaże informację o zastrzeżeniu do Centralnej Bazy Danych Systemu Dokumenty Zastrzeżone, dzięki czemu dowiedzą się o tym banki, operatorzy telefonii komórkowych inne firmy i instytucje.

2. Zastrzeżenie dowodu przez Biuro Informacji Kredytowej (BIK)

BIK to najwygodniejsza opcja, jeśli chodzi o ochronę przed nielegalnym wykorzystaniem Twojego dowodu. Jak zastrzec dowód osobisty za pośrednictwem BIK?

• Wejdź na stronę BIK (www.bik.pl).
• Zaloguj się i przejdź do sekcji dotyczącej zastrzegania dokumentów.
• Zastrzeż swój dokument tożsamości jednym kliknięciem (bez konieczności potwierdzania danych i innych dodatkowych tożsamości).

Zastrzeżenie przez BIK jest szybkie i skuteczne, ponieważ informacja natychmiast trafia do instytucji finansowych. Jest to darmowe i możliwe z każdego miejsca na świecie – nie musisz więc szukać banku, tracąc cenne minuty. Ta usługa jest jednak dostępna tylko dla osób, które wcześniej założą konto w BIK i przypiszą do niego swoje dokumenty tożsamości (każdy użytkownik może dodać dowód osobisty i paszport). Dlatego warto założyć konto w BIK już teraz!

Opracowano na zlecenie Biura Informacji Kredytowej SA