Co to jest zachowek i kto jest do niego uprawniony?

Co to jest zachowek i kto jest do niego uprawniony? W jakich sytuacjach zachowek się nie należy? Czym jest pozew o zachowek? Z czego powinno składać się to pismo procesowe? Jeśli szukasz informacji na temat zachowku, odpowiedzi znajdziesz w niniejszym artykule. Zapraszamy!

1. Czym jest zachowek?
2. Co to jest substrat zachowku?
3. Kto ma prawo do zachowku?
4. Co to jest pozew o zachowek?

Zachowek to pewna część spadku przysługującego osobom najbliższym zmarłego. To również swego rodzaju ochrona dla tych osób, które nawet przy bliskim pokrewieństwie, nie dziedziczą niczego po zmarłym. Jaka jest wysokość zachowku? Kto dokładnie ma do niego prawo, a w jakich sytuacjach zachowek nie będzie się należał?

Czym jest zachowek?

Praktycznie każda osoba pełnoletnia może samodzielnie decydować o tym, kto otrzyma po jej śmierci majątek. To znaczy, że mamy prawdo do wybrania konkretnych osób, które nie muszą należeć do najbliższej rodziny. Jednakże w pewien sposób niektórzy z tej najbliższej rodziny są chronieni i tym samym mają prawo do – przynajmniej – części majątku zmarłej osoby. Zatem można uznać, że zachowek to swego rodzaju instytucja, która chroni najbliższe osoby zmarłego. To także kompromis między swobodą spadkodawcy do rozdzielania majątku na wypadek jego śmierci a prawem jego bliskich do partycypowania tego majątku. Zachowek to ta część majątku, którą dostałby uprawniony do zachowku w momencie, gdyby spadkodawca nie zapisał jej w testamencie innej osobie.  

Zachowku można domagać się także w sytuacji, gdy osoba zmarła nie sporządziła żadnego testamentu.

Co to jest substrat zachowku?

Substrat zachowku to określona kwota, a mianowicie wartość spadkowego majątku. Należy tę wartość poznać, aby móc bez problemu ustalić wysokość zachowku, czyli kwotę należną do zapłaty. Kiedy już obliczymy substrat zachowku, następnie musimy ustalić wysokość swojego udziału i wysokość zachowku, jaki należy się danej kategorii osób. W przypadku wysokości udziału trzeba ocenić, ile przysługiwałoby lub przysługuje nam na skutek tak zwanego dziedziczenia ustawowego.

Kto ma prawo do zachowku?

Zachowek przysługuje tylko i wyłącznie najbliższej rodzinie zmarłej osoby. Do niej zalicza się małżonka, rodziców spadkodawcy oraz tak zwanym zstępnym – na przykład dzieciom czy wnukom, jeśli te pierwsze nie przeżyły. Warto wiedzieć, że małżonka chroni zachowek tylko w momencie, gdy w chwili śmierci nie pozostawali ze spadkodawcą w separacji. Rodzice zmarłego mają prawo do zachowku w sytuacji, gdy spadkodawca był bezdzietny

Są pewne możliwości wykluczenia wspomnianych wyżej spadkobierców ze wszelkich uprawnień do zachowku. Pierwsza z nich dotyczy po prostu odrzucenia spadku przez spadkobiercę. Druga możliwość to uznanie przez sąd potencjalnego spadkobiercę za niegodnego dziedziczenia. W takiej sytuacji sąd traktuje go jako osobę, która nie dożyła do sprawy związanej z otwarciem spadku. Trzecia możliwość natomiast to wydziedziczenie w testamencie.

Do powstania artykułu przyczyniły się materiały dostępne na: https://adwokat-wroclaw.biz.pl/.

Co to jest pozew o zachowek?

Czym jest pozew o zachowek? To nic innego jak pismo procesowe. Dokument ten musi spełniać ścisłe wymogi, które znajdują się w kodeksie postępowania cywilnego. We wniosku należy podać datę i sąd, do którego kierujemy powództwo. Właściwy sąd to ten, który odpowiada miejscu zamieszkania pozwanego. W dalszej części pisma procesowego trzeba umieścić powoda i pozwanego, wraz z miejscem zamieszkania (adres) i numerem PESEL. Kiedy już wskażemy strony, musimy jeszcze określić wartość przedmiotu, który jest w tej sprawie sporem. Jeśli chodzi o pozew o zachowek, wartość przedmiotu to wysokość zachowku, o który chcemy walczyć. Zatem musimy dokładnie ustalić, jaka jest wartość spadkowego majątku.

Kolejnym elementem pozwu o zachowek jest uzasadnienie. Trzeba precyzyjnie i jasno przedstawić wszystkie fakty, dzięki którym mamy – jak powód – do otrzymania danego zachowku. Do najpopularniejszych dowodów zalicza się poświadczenie dziedziczenia, umowy darowizny czy akty stanu cywilnego, które wykazują, w jaki sposób powód jest spokrewniony ze spadkodawcą. W przypadku wątpliwości na temat zapłaty zachowku, które wynikają z zapisów o dziedziczeniu ustawowym z tytułu zachowku. Czasami udaje się wykluczyć spadkobierców niegodnych przy obliczaniu zachowku należnego małżonkowi, co ogranicza zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do załatwienia sprawy. Przy obliczaniu zachowku uwzględnia się też wiele rzeczy, jak chociażby to, czy ktoś jest trwale niezdolny do pracy. Inne prawa przysługują jeszcze rodzicom spadkodawcy w momencie otwarcia spadku. W chwili śmierci spadkodawcy często zaczynają się problemy w przypadku dziedziczenia ustawowego, dlaczego pomoc w ramach obliczenia należnego uprawnionemu zachowku jest zazwyczaj niezbędna. Nie warto więc tracić nerwów na samodzielne obliczania zachowku uwzględnia wszystkich czynników tylko poradzić się, ile trzeba zapłacić w ramach pokrycia zachowku. Działa to również przy spadku darowizn uczynionych.